Eranshahr

View Original

BOZDIVAN

Boz Deevān | بز دیوان

Illustration by Erfan Aghvami

بزدیوان نوعی از دیو هستند که در برخی از نقاط شمالی فلات ایران و دیگر نقاط ایران به صورت شفاهی در باورهای محلی سینه به سینه زنده نگاه داشته شده‌اند. روایت است که این دیوها در مکان‌های آبی مانند رودخانه‌ها، جنگل‌ها و آب‌انبارها تردد می‌کنند. حتی گفته می‌شود در دوران خشکسالی و سرمای شدید ممکن است به آبادی‌ها برای تأمین خوراک و آب نزدیک شوند. باور بر این است که این موجودات در برخورد اتفاقی برای آدمی زیان‌آور نیستند مگر اینکه احساس خطر کنند. یکی از راه‌های دفاع در برابر بزدیوان به دست داشتن اشیای فلزی است. به همین دلیل برخی برای آوردن آب از رودخانه یا سردخانه با خود همواره سنجاق می‌برند. برخی بر این باورند که «بزدیوان» و «گاودیوان» به فریدون پیشدادی برای در بند کردن ضحاک ماردوش یاری رسانده‌اند. از دو «بزدیو» نامدار یکی «غشعش» پسر «فقطش» در سپاه سپید دیوان آمل و دیگری «زهنش» پسر «قعنش» از سرداران سپاه جن سلطان محمد خوارزمشاه نام برد. در باور مردمان مازندران «بزدیوان» به صورت قبیله‌ای زندگی می‌کنند و نظامی زن‌سالار دارند. همچنین آنان باور دارند که دانای قبیله پس از مرگ به درخت تبدیل می‌شود.

نگارش: مهرنوش خلیلی

"Bozdivan" (literally, Goat Deevs) is a type of demon that has been kept alive orally in some parts of the northern plateau of Iran and other parts of Iran in local beliefs. It is said that these demons roam in damp places, such as rivers, forests and reservoirs. It is even said that during drought and extreme cold, they may approach the settlements to provide food and water. It is believed that these creatures are not harmful to humans unless they feel threatened. This type of deevs are reportedly afraid of metal objects. For this reason, some people always carry a pin with them to bring water from the river or the cold house. Some people believe that Bozdivan and Gavdivan (Cow Deevs) helped Fereydoun Pishdadi entrap Zahhak the serpent king. There is mentioned two famous bozdeevs, one was Ghash-ash, the son of Faghtash, in the army of white deevs of Amol (Region in northern iran) , and the other was Zahnash, the son of Qaanash, one of the commanders of the Jinn army of Sultan Muhammad Khwarazmshah (13th century King of Iran). In the belief of the people of Mazandaran (Northern Iran), Boz Deevs lives in a tribal manner and have a matriarchal community. They also believe that the wisest of the tribe turn into trees after death.

Visual Description

Compare With

Related Creatures

References

این مطالب برگرفته از پیوندی به نام: «آشنایی با انواع آداب و رسوم دیوهای ساکن در فلات ایران»