Nasha Qadmaya | Hormazbagh | هرمزدبَغ | هرمزدبَگ

در اسطوره آفرینش مانوی، هنگامی که اهریمن به قصد تصاحب سرزمین روشنایی به سوی آن می‌تازد، 《پدرِ بزرگی》که شهریار سرزمین روشنی است، برای دفاع از این سرزمین، ایزدی به نام 《مادر زندگی》 را می‌آفریند. مادرِ زندگی نیز هرمزدبَگ یا هرمزدبَغ را می‌آفریند، که تجلی نخستین انسان مینوی و نخستین جنگاور سرزمین روشنی است. او پنج فرزند نیز به نام امهرسپندان دارد. امهرسپندان در جدال با جهان تاریکی شکست می‌خورند و هرمزدبَگ به ناچار آن‌ها را رها می‌کند و خود بی‌هوش به ژرفای دوزخ می‌افتد. هرمزدبگ هنگامی که به هوش می‌آید مادرِ زندگی را به یاری می‌خواند. مادرِ زندگی نیز از پدرِ بزرگی درخواست کمک می‌کند و پدرِ بزرگی گروه دوم ایزدان را می‌آفریند تا هرمزدبگ را از ژرفای دوزخ نجات دهند.
در نهایت هرمزدبَگ نجات میابد و به سوی سرزمین روشنی و نزد مادرِ زندگی عروج می‌کند.
رهاییِ او از دوزخ، نمونه ازلیِ نجات روح بشر است.

پژوهش و نگارش: زینب هاشمی

In Manichaean mythology, when the devil left his land to conquer the Land of Light, the Father of Greatness, the king of the Land of Light, created a goddess called 'the Mother of Life' to protect his land. The Mother of Light created 'Hormazbagh' (Nasha Qadmaya). Hormazbagh is the incarnation of the first heavenly human and the first worrier of the land of light. He had five children who were named 'Amhar-sepandān'.
The devil defeated Amhar-sepandān in the battle, and Hormazbagh had to let go of his children. He went unconscious and fell deep into hell.
When he woke up, he asked for the mother of life's aid, and to aid him, the mother of life asked for the father of greatness' help. Father of Greatness created the second group of deities and sent them to save Hormazbagh from hell. In the end, Hormazbagh was saved from hell. He ascended to the Land of Light next to the Mother of Light. Hormazbagh being saved from hell is the everlasting example of human souls being rescued from hell.

Translation: Sarah Mohebbi Moghadam

Visual Description

گرچه هرمزدبَگ یا هرمزدبَغ در آیین مانوی با اهورامزدا در آیین مزدایی تفاوت‌های بنیادی دارد، اما به دلیل اینکه نگاره‌ای از تصور مانوی اهورامزدا نیافتم، از نقش برجسته‌ی ساسانی نقش رستم که تصویر اورمزد در مقابل اردشیر، بر اسب است الهام گرفته شد. تاج پلکانی و شمشیر بر دست. پنج فرزند هرمزد در این باور، را میتوان خوانشی از امشاسپندان آیین مزدایی دانست که پیشتر به تک‌تک آنان در این صفحه پرداخته شد، و در اینجا به صورت نمادین به شکل پنج پاره‌ی نور نمایش داده شده است.

Compare With

اورمزد

Related Creatures

References

منابع
اسطوره آفرینش در آیین مانی / ابوالقاسم اسماعیل پور