Darreh Khatun دره خاتن
Lady of the Valleys | دره خاتن
Illustration by Farima Keshavarz
در خاتون به شکل زنی پریشان و ژولیده با موهای پریشان و ناخن دراز و سفید پوست بوده که در واقع یک شبه بود و نامرئی بود و سوار اسب های مردم که در چمنزارهای اطراف رودخانه قاراچای رها شده بودند میشد و از انرژی و بنیه اسب ها استفاده می کرد طوری که آن اسب تا سر حد مرگ نزار و لاغر میشد یا حتی به مرگ می رسید و وقتی سوار اسب می شد سرعت نور پیدا می‌کرد و مردم را میان برای اینکه بتوانند او را به چنگ بیاورند بر زین اسب قره قروت میزدند تا به آن اسب بچسبد و نتواند فرار کند و در کنار خود سوزن یا قاشقی داشتند تا هر وقت او را دیدند آن سوزن را به او وصل کنند تا آن نتواند فرار کند پس از این اقدام او به تسخیر صاحبخانه در می آمده و در خانه آنها کنیزی او را می کرده و برای آنها کار می کرده و نان آنها را می پخت اما به محض اینکه اهل خانه حواسشان پرت میشد از خانه فرار می کرد و خود را به کودکان خردسال کنار همان رودخانه می رساند و از آنها می‌خواست که آن وسیله را از تنش جدا کنند با این کار او آزاد می شد و به کوه بلند جار فرار می‌کردند ولی دوباره برای مکیدن بنیه اسب های دیگر وارد می شد
با این حال آن رو به شکل یک صدا بدون جسم به خانه کسی که قبلاً او را تسخیر کرده بود بر می گشت و انگشتش را روی خمیر آنها می گذاشت هر قدر که اهل خانه از آن خمیر نان می‌پختند باز کارشان تمام نمی شد که نمی شد و بعد از اینکه آنها خسته شدند صدا به آنها می‌گفت تکه‌ای از خمیر را به سگ و تکه دیگر را به گربه بدهند تا طلسم بشکند و از آن کار مکرر و بی انتها رها شوند اما گاهی آن صدا به خانه برمی گشت و بر بچه های صاحب خانه لعن و نفرین می فرستاد و از آنها طلب الک می‌کرد تا با آن الک برای بچه های خودش نان بپزد و بزرگترها در رامیان وقتی بچه های خود بی خوابی می کردند و فضولی می کردند می گفتند ساکت باش و بخواب و گرنه میگویم خاتون دره ها تو را با خودش ببرد
نگارش: پوریا بای
Among the Qizilbash Turks of Ramian, there was a spirit called Dara-Xatin (It means The Lady of the Valleys), which wandered the Balandjar mountain (located in the west of Ramian).
Dara-Xatin was a white spirit with long hair and nails, and if someone brave enough conquered her with a silver spoon or needle, it would have brought great blessing. There is also a Ramianian proverb about unending foods or blessings that says, "Dara-Xatin al wurwubdu bulmia." It means "the things that Dara-Xatin touches will not end."
If they don't conquer Dara-Xatin, she brings misfortune into their lives.
Translation: Sarah Mohebbi Moghadam
