Rakhsh رخش

Rakhsh | رخش

View fullsize

Illustration by Farima Keshavarz

رَخْش، نام اسب رستم در شاهنامه است. رخش مانند بیشتر اسبهای اساطیری، از توانایی‌های ویژه‌ای برخوردار بوده. در لغت‌نامه‌های فارسی، رخش به معنی «دورنگ، یکی سرخ و دوم سپید» و آمده و فردوسی نیز در شاهنامه، در بخش پادشاهی گرشاسب، رخش را این طور توصیف می‌کند " تنش پرنگار از کران تا کران/ چو داغ گل سرخ بر زعفران".
زال، پدر رستم فرمان داد که هر چه اسب در زابلستان و کابلستان است بیاورند تا رستم یکی را انتخاب کند. پشت تمام اسب‌ها از نیروی رستم خم می‌شد و شکم اسب به زمین می‌رسید، اما رخش به آسانی رستم را بر پشت خود نگه داشت.

رخش همواره همراه رستم بوده و او را با هوش و ذکاوت خود در سختی‌ها یاری کرده است. رخش عمری طولانی‌تر از اسب‌های معمولی نیز داشته‌.
در خان اول، هنگامی که رستم خواب است، شیری ظاهر می‌شود و ابتدا به رخش حمله می‌کند. رخش با سم و دندان شیر را از پا درمی‌آورد. تنها پس از پایان این جنگ رستم بیدار می‌شود.
در خان سوم، هنگام حملۀ اژدها، باز هم رستم در خواب است. این‌بار رخش تلاش می‌کند تا رستم را بیدار کند، اما رستم رخش را تهدید می‌کند که اگر به بیدار کردن او ادامه دهد پاهایش را خواهد برید. اما در نهایت بیدار می‌شود و با اژدها می‌جنگد. رخش به یاری رستم می‌آید و با دندان کتف اژدها را از هم می‌درد.
در خان پنجم نیز وقتی رستم به جایی می‌رسد که روشنایی در آن وجود ندارد، اختیار خود را به رخش می‌سپارد و رخش نیز با هوشیاری او را به سمت روشنایی می‌برد.
رستم و رخش در نهایت به دست برادر خیانتکار رستم، شغاد، کشته می‌شوند.

نگارش: زینب هاشمی

Rakhsh (meaning "luminous") is a wondrous stallion -the brave and faithful steed of the preeminent hero Rostam in the Persian national epic, Shahnameh.

The color of Rakhsh is described as "rose leaves that have been scattered upon a saffron ground" and it is first noticed by Rostam amongst the herds of horses brought over from Zabulistan and Kabul. In this first encounter Rakhsh is described as a mighty colt with the chest and shoulders of a lion and it appears to have the strength of an elephant. He is highly intelligent and his loyalty is legendary. No one but Rostam ever rides Rakhsh, and Rakhsh recognizes no one but Rostam as his master. Also, he is the only horse ever that Rostam could ride, since his great strength and weight would kill other horses.

Visual Description

…

Compare With

…

Related Creatures

References

منابع
شاهنامه